بررسی اثر آموزش بر ارتقای خود مراقبتی بیماران دیابتی نوع 2 تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی روستایی شهرستان نور در سال 1393

مقدمه: اهمیت و نقش تعیین کننده ای که خود مراقبتی در کنترل،ارتقای سلامت و کیفیت زندگی بیماران دیابت دارد و از بروز و پیشرفت عوارض و ناتوانی بیماران جلوگیری می کند از کسی پوشیده نیست. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر آموزش بر ارتقای خود مراقبتیدر بیماران دیابتی نوع 2 تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی روستایی شهرستان نور انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع مداخله ای و تجربی بوده که بر روی 200 بیماردیابتی نوع 2 تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی روستایی شهرستان نور،به روش نمونهگیری طبقه ای انجام شده است.ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای در دو بخش که بخش اول شامل اطلاعات دموگرافیک و بخش دوم حاوی 4 حیطه ورزش، مراقبت از پا، نحوه مصرف دارو و تزریق انسولین و حیطه کنترل منظم قند خون در مورد آگاهی و رفتارهای خود مراقبتی بود. اطلاعات به صورت پیش آزمون و پس آزمون با فاصله 8 هفته پس از مداخله جمع آوری شد. مداخله در یک دوره ده روزهبه روش آموزش تلفیقی شامل: سخنرانی، بحث گروهی، پرسش و پاسخ و همراه با توزیع پمفلت و پوشش و پخش فیلم و با استفاده از تجارب بیماران موفق در نظر گرفته شد. داده ها با آزمون کای-دو، آزمونt –مستقل با استفاده از نرم افزارSPSS 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: آگاهی خود مراقبتی در زمینه ورزش و مراقبت از پا و نحوه مصرف دارو و تزریق انسولین و کنترل منظم قند خون در بیماران دیابتی،بعد از اجرای برنامه آموزشی در هر دو گروه مورد و شاهد معنی دار بود که افزایش آگاهی بیماران دیابتی در گروه مورد به طور معنی داری افزایش یافت.همچنین تأثیر سن و جنس و سواد هم بر ارتقای خود مراقبتی بیماران دیابتی در هر دو گروه معنی دار بود ولی رابطه معنی داری بین تأثیر شغل بر ارتقای خود مراقبتی بیماران دیابتی در دو گروه مورد و شاهد دیده نشد. بحث ونتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که میزان آگاهی، عملکرد خود مراقبتی بیماران نسبت به بیماری دیابتی نوع 2 به طور معنی داری افزایش یافت که این خود در پیشگیری از عوارض و ناتوانی و کنترل بیماری اهمیت دارد. بنابراین با تدوین برنامه های آموزشی مناسب موجبات افزایشآگاهی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 در مراکز بهداشتی درمانی روستایی و شهری فراهم کرد و حتی همگام با افزایش آگاهی موجبات بهبود نگرش و عملکرد آن ها را نیز فراهم کرد.